Atatürk’e başöğretmenlik ünvanının verildiği 24 Kasım 1928 tarihine denk gelen ve 30 yıldır kutlanan Öğretmenler Günü, Eğitim ve Bilim Emekçilerinin sosyal sorunlarının halledilmediği, nitelikli ve sağlıklı eğitimden uzak bir dönemde kutlandı.

Artvinlinin okuma tutkusu, Cumhuriyetten önce bölgede yazı öğretilen, hafız yetiştirilen çok az ve yetersiz eğitim kurumu olması, ayrıca Rus işgali yıllarında tahsil yapabilme imkânı olmaması, Kars-Clavuz Köy Enstitüsünün bölgeye yakın olması ve iş alanlarının bulunmaması ve coğrafi koşullardan kaynaklanmaktaydı.

Gelişen bu kültürel birikim, istek ve okuma hırsı meyvelerini kısa sürede verdi. 1942 yılında kabul edilen 4274 sayılı “Köy Okulları ve Enstitüleri Kanunu”gereğince her köy halkı kendi okulunu yaparak eğitimdeki altyapı sorunu önemli ölçüde çözdü. 1936 yılında 36 ilkokul, 1940’da bir ortaokul ve 1950’li yıllarda tek bir lise bulunmaktaydı. Ancak köy okullarındaki artış bölgedeki okuma-yazma sayısını da artırarak 1945 yılında Artvin de ki okuma-yazma oranı Türkiye ortalamasının üstüne çıkmıştır. Aynı yılda kadınlardaki okur-yazarlık oranı da yine Türkiye ortalamasının üstünde olduğu görülmüştür.

Doğa şartlarının olumsuzluğu, kış mevsiminin uzun sürmesi, vasıta azlığı, yol durumu ve okulların ikamet yerlerine uzaklığı, barınma ve yiyecek sorunu altında ezilen Artvin halkı bütün bu zorlukları okumaya karşı duyarlılık, istek ve ilgiden dolayı aşmayı başarmıştır.

Son yıllarda Türkiye genelinde kalitesi düşen ve adil olmayan eğitim sistemi ve göçler Artvinide olumsuz etkiledi. Üretmeyen, nereden geldiğine bakmadan tüketen, geleceği sorgulamayan bir eğitim sistemi uygulanmaktadır. Üreten düşünen ve bilimden yana olan ne kadar eğitimci varsa 1402 sayılı yasanın kurbanı oldular. Son yıllarda eğitim ticari bir meta haline dönüştürülerek paralı eğitimi özendirmek için bilinçli olarak parasız eğitimin kalitesi düşürüldü.

Yaşam sıkıntısı içinde olan öğretmenler paralı özel okullara veya dershanelere yönelmeleriyle birlikte, zaten yeterince öğretmen olmayan devlet okullarında öğrenim kalitesi iyice düştü. Özel okul maliyetlerini karşılayacak ekonomik gücü kalmayan Artvinlinin eğitimdeki eşitsizlikten dolayı üniversiteye girme oranı önemli ölçüde azaldı.

Geçmişte Başbakanımız Sn.Bülent Ecevit bölgeyi ziyaretinde Artvinli için “dağdaki çoban bile Dostoyevski okuyor” demişti. Ne acıdır ki günümüzde okumak Artvinliden uzak bir olgu haline geldi. Kitap okuma alışkanlığını bırakan Artvinli bunun yerine kupon biriktirmek ya da spor sayfasını okumak için gazete alıyor.

Okuma-yazma oranının % 99 olduğu bir bölgede, ne yazık ki okuma yazma bilenlerin sadece % 1,68’i yüksek tahsil yapmaktadır. Yeterli eğitim kadrosu ve araç gerecine sahip olmayan Artvin ve genelindeki eğitim gören öğrencilerin bu yarışta başarılı olamaması gayet doğaldır. Çünkü büyük kentlerde faaliyet gösteren ve her türlü teknik donanıma sahip özel okul ve dershaneler oldukça pahalı olduğundan buralarda varlıklı aile çocukları eğitim görmekte, bölgede kalan diğer öğrenciler de bu olumsuz koşullarda onlarla yarışmaya çalışmaktadırlar.

12 Eylül Cuntası yaptıkları hataları ve eğitime verdikleri zararları örtbas etmek için Atatürk’ün doğum yıldönümü olan 1981 yılında 24 Kasım gününü öğretmenler günü olarak ilan etmiştir.

Değerli öğretmenler: Hadi diyelim ki darbecilerin belirlediği 24 Kasım öğretmenler günü olarak kutlanması bir gelenek haline getirildi. Fakat hiç değilse UNESCO ve ILO tarafından 1996 yılında belirlenen uluslar arası 5 Ekim Dünya Öğretmenler Gününü de dikkate alarak dünyadaki meslektaşlarınızla daha nitelikli eğitim ve öğretim metodları geliştirmelerinizi temenni ederek yinede,

ÇAĞDAŞ EĞİTİMİN KARANLIKTAN AYDINLIĞA ÇIKAN BİR YOL OLDUĞUNU DÜŞÜNEN, PAYLAŞMAYI ÖĞRETEN ÖĞRETMENLERİN 24 KASIM ÖĞRETMENLER GÜNÜ KUTLU OLSUN.

Fevzi Torun

 Araştırmacı Yazar