Ülkemizin doğal harikalarından biri olan Çoruh nehri üzerinde ilk kez 16-19 Haziran 1992 tarihinde düzenlenen Rafting Akarsu Krosu, Karadeniz Bölgesinin turistik potansiyeline yenisini eklemiştir. Mescit dağından doğan ve Türkiye toprakları içinde yaklaşık 335 km. yol kateden Çoruh nehri Bayburt, İspir, Çamlıkaya, Kılıçkaya, Yusufeli, Demirkent ve Artvin'e hayat veren benzersiz bir su yoludur. Çoruh, doğal güzellikleri ve kanyonları ile Rafting sporu için çok uygun bir güzergah teşkil etmektedir. 1993 yılında 4. Dünya Akarsu şampiyonası 21 ülkenin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çoruh nehri ile birlikte, Rize - Ardeşen'de bulunan ve Rafting için elverişli olan Fırtına Deresi'nin aynı bölgede bulunması bu bölgenin bir Rafting merkezi olması için elverişli olduğunu ortaya koymaktadır. Artvin Çoruh Nehri
Çoruh nehrini barındıran Artvin ilinin topraklarının büyük bir bölümünü sarp ve geçit vermeyen dağlar kaplamıştır. Çoruh nehri bu dağlık bölgelerin arasından geçerek Karadeniz'e ulaşmaktadır. Çoruh'un Artvin sınırları içerisindeki uzunluğu yaklaşık 150 kilometreyi bulur.
3. 225 m. rakımlı Mescit Dağları'ndan doğarak toplam 466 kilometre kat ettikten sonra Gürcistan sınırları içerisinde Karadeniz'e dökülen Çoruh nehri aynı zamanda dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biridir. Yöre, her yıl dünyanın her tarafından gelen, rafting, kano ve nehir kayağı gibi akarsu sporlarını yapan yerli ve yabancı sporcuları ağırlamaktadır.
Çoruh nehri çevresi pek çok turizm aktivitesini de barındırmaktadır. Kaçkar dağlarında zirve yapmak için en uygun rota, yöre yakınındaki Yaylalar köyü üzerindendir. Yöreden yerel rehberler ve eşyaları taşıyacak katır bulmak mümkündür.
Zengin flora ve faunaya sahip Çoruh nehri, doğal özelliğini koruyan nehirlerimizden birisidir. Nehrin çevresindeki bazı kayalıklarda nesli tükenmekte olan kızıl akbaba türü koloniler halinde yaşamaktadır. Ayrıca Çoruh vadisi boyunca boz ayı, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, porsuk, sansar, su samuru, tavşan, ur keklik, keklik, yaban horozu, çulluk, yaban ördeği, üveyik, sarıasma, sarısandal, ardıç kuşu, güvercin, tahtalı kuşu ve çeşitli yaban hayvanı türleri bulunmaktadır.
- Parkurlar
- Bayburt'tan başlayıp İspir ve Yusufeli'ni takip ederek Artvin'e kadar yaklaşık 260 km. uzunluğundaki nehirde, 4 farklı etapta rafting yapılmaktadır.
- Bayburt-İspir: 0-106 km
- Bayburt'tan Çoruh nehrini takip ederek Dikmetaş köprüsüne ulaşıldığında, köprünün her iki yakasında kamp kurulabilecek yerler mevcut olup parkura buradan başlanabilir, ikinci kampın yeri Aslandede veya Laleli olabilir.
- Bayburt-İspir arasındaki parkur 2-3 zorluk derecesindedir. Bu parkur ortalama 3 günde alınabilir. İspir'e gelmeden hemen önce (yaklaşık 3 km.) sol tarafta kamp yapma imkanı mevcuttur. Kamp yerinin yakınındaki benzin istasyonundan ve alışveriş için İspir'den yararlanılabilinir.
- İspir-Çamlıkaya: 106-134 km
- İspir-Çamlıkaya arası 3-4-5 zorluk derecesinde bir parkurdur. İspir başlangıç noktasından (stabilize yol girişi km:0) 3.; 6,6.; 6,8.; 7,4. km, 8. kilometrelerdeki su akışı iyi incelenmelidir. 28. kilometrede Çamlıkaya'ya ayrılan yola gelmeden önce, nehrin sol yakasına kamp kurulabilir. İçecek suyu 200 m. ileride yolun sol tarafında dağlardan gelen dereden veya Çamlıkaya yol ayrımındaki beton köprüyü geçince trafonun bulunduğu yerdeki direğin sağ alt tarafındaki pınardan temin etmek mümkündür. Yiyecek imkanları Çamlıkaya'dan (yol ayrımından 4 km mesafede) sağlanabilir.
- Çamlıkaya-Tekkale: 134-178 km
- Çamlıkaya'dan itibaren Çoruh takip edildiğinde pirinç tarlaları, sebze ve meyve bahçeleri en çok karşılaşılan görüntüler olacaktır. 48. kilometrede Köprügören köyü geçilerek, 54. kilometrede Alanbaşı köyüne ulaşılacaktır. Kamp, Alanbaşı köyüne gelmeden sol tarafta Çoruh'a karışan derenin hemen yanına kurulabilir. Araba ile yakından takip etmek mümkündür.
- Bu parkurda, beton köprü geçişi sonrası zorluk derecesi 3-4-5 olup, taşlık yerlere dikkat edilmelidir. Çevreli köyüne gelmeden önce tarihi bir gözetleme kulesi ilgi çekicidir. 65. kilometrede beton köprüyü geçer geçmez sağ taraftan çıkıp Çevreli Köyü içerisindeki ilkokulun önündeki bahçede veya 7 km. daha ileride Tekkale köyünde kamp yapma imkanı vardır. Tekkale'den temin edilebilecek yerel rehberlerle tarihi Dörtkilise'ye yürüyüş yapılabilir. Kilisenin yanıbaşında akan derede alabalık tutulabilir.
- Tekkale-Artvin: 178-261 km
- Tekkale'den parkura devam edildiğinde 6 km. sonra Yusufeli'ne ulaşılır. Yusufeli'nde konaklama ve yeme - içme imkanı mevcuttur. Altıparmak (Barhal) çayı, Çoruh'un en önemli kollarından biri olup Yusufeli yöresinde Çoruh'a karışır. Suyun debisinin daha da arttığı bu bölümde zorluk derecesi 3-4-5 dir.
- Yusufeli'nden 9 km. ileride Artvin-Erzurum karayolu bağlantısında, beton köprünün arka tarafında Oltu çayı Çoruh'a karışmaktadır. Yusufeli'nden 22 km. ileride, suyun akış hızı ve debisinin yüksek olduğu aylarda Çoruh oldukça hırçınlaşır. İri ve keskin kayaların da bulunduğu parkurun 100 metrelik bu bölümüne, zorluğu belirtmek için 'King - Kong' denmektedir. Zorluk derecesi 5.9 olan bu bölümü geçmek, ancak Çoruh'un suyunun azaldığı aylarda mümkündür.
- Zeytincik köyünden önce 33. kilometrede kamp kurulabilecek bir alan mevcut olup köyden alışveriş yapılabilir. 43. kilometrede dar bir kanyona girilmektedir. Yaklaşık 3 km. uzunluğundaki bu kanyonda parkur 3 - 4 zorluk derecesindedir. 57. kilometredeki Oruçlu köyünün bulunduğu yerdeki benzin istasyonunda botlar kıyıya çekilerek parkur tamamlanabilir. Benzin istasyonunda yeme, içme ve konaklama hizmeti verilmektedir. Oruçlu köyünden Artvin 20 km. uzaklıkta ve zorluk derecesi 1 - 2'dir. Bazı gruplar parkuru Artvin'e kadar uzatmaktadırlar.
- Artvin Altıparmak (Barhal) Çayı
- Artvin İli sınırları içinde yer alan Altıparmak (Barhal) çayı, Kaçkar dağlarının güney yamaçlarından doğar, yaklaşık 40 kilometrelik bir mesafe kat ettikten sonra Yusufeli'nin 2 km. güneyinde Çoruh nehrine karışır. Altıparmak çayı, kano ve nehir kayağı için elverişli olup yüksek dağlarla çevrili son derece güzel ve etkileyici bir vadi içinden akmaktadır. Dağlardaki karların bütün yaz boyunca erimesi nedeniyle Eylül ayına kadar suyun debisi yüksektir. Vadi, yaban hayatı açısından da çok zengin bir güzelliğe sahiptir.
- Altıparmak çayı havzasına Artvin veya Erzurum üzerinden Yusufeli'ne gelerek ulaşılabilir. Yusufeli'nden itibaren 6. kilometrede Öğdem deresi, Altıparmak çayına karışmaktadır. Yusufeli'nden yaklaşık 19 km. uzaklıktaki Sarıgöl beldesinin Deftise mahallesi, Karadeniz yöresinin özgün mimari anlayışıyla yapılmış olan evleri ile dikkati çekmektedir. Kaçkar dağlarının sisli zirvesi ile dağın eteklerinde yer alan bu yerleşim yeri bölgede görülmeye değer yerlerdendir. Sarıgöl beldesine 12 km. uzaklıktaki Altıparmak (Barhal) köyü, Kaçkar dağına tırmanış rotası üzerinde ana kamp yerlerinden biridir.
- Köyde konaklama ve yeme içme olanakları bulunmaktadır. Altıparmak köyünden, 24 km. ileride Yaylalar köyüne stabilize bir yolla ulaşılmaktadır. Yaylalar köyünün batısında Kaçkar dağlarının bir bölümünü kapsayan "Artvin Kaçkar Turizm Merkezi " yer almaktadır.
- Parkurlar
- Altıparmak çayı üzerinde kano ve nehir kayağının başlangıcı için en elverişli nokta, Sarıgöl'ün kuzeyindeki Deftise mahallesidir. Başlangıç noktası ile Altıparmak çayının Çoruh nehri'ne ulaştığı nokta arasındaki parkur uzunluğu yaklaşık 22 kilometredir. Yer yer 3 - 4 zorluk derecesinde olan parkur boyunca çay yatağı taşlık ve kayalık olup, özellikle suyun debisinin düşük olduğu dönemlerde çok dikkat edilmelidir. Deftise'den hareket edildikten sonra 1.5 km. uzaklıktaki Sarıgöl beldesine ulaşılır.
- Sarıgöl'den yaklaşık 3 km. ileride kayalar üzerinde tarihi bir kale bulunmaktadır. Öğdem deresinin Altıparmak çayına karıştığı yerin yakınındaki beton köprüyü geçtikten sonra Yusufeli'ne gelmeden önce sağ tarafta, kayalar üzerindeki Bahçeli kalesi dikkati çeker. Parkur, Yusufeli'nde bitirilebileceği gibi, 2 km. ileride Altıparmak çayı, Çoruh nehri'ne karışmadan önce de parkuru tamamlamak mümkündür.
- Rafting nedir?
- Rafting, “raft” adı verilen botlarla, akış hızı yüksek nehirler üzerinde yapılan bir spor. Rafting’de asıl olan içinde bulunduğunuz botu devrilmeden; kürekle yönlendirerek kayalar ve engeller arasından geçirmek. Rafting, 6 ile 8 kişilik takımlar halinde yapılıyor ve başarılı olabilmek için gerçekten bir “takım” olabilmek gerekiyor. Raftı devirmeden macerayı bitirmek için bütün takımın birbiriyle ahenkli kürek sallaması gerekiyor.
Rafting zorluk dereceleri
Bu zorluk derecelerini nehrin akış hızı, kayaların çokluğu gibi etkenler belirliyor. Akarsu, yatağı içinden geçerken çeşitli doğal engelleri geçmek zorunda. Suyun yolunu kesen bu engeller genel akışın hızını ve yönünü etkiliyor, suda türbülanslar, dalgalar ve akışta ani süratlenmeler oluşturuyor. Akarsu sporlarında, bu tür beyaz ve köpüklü görüntüler sergileyen bölgelere “Rapid” (Şarlak) adı veriliyor.
Hızlı akan nehirlerde kontrolü sağlamak zor olduğu için, nehirler akış hızlarına göre, yani zorluk derecelerine göre numaralandırılıyor. - Derece 1:
- Çok basit akıntıya sahip. Küçük kolay geçişler için uygun.
Derece 2: - Akıntı az; düzenli bir akışa sahip. Küçük kayalar ve dalgalar var, ancak hiçbir tehlikesi olmayan, basit geçişler için elverişli.
Derece 3: - Orta zorlukta. Bu sınıfta boyu bir metreyi bulan dalgalanmalar oluşabilir. Görüş mesafesi sınırlı.
Derece 4: - Çok zor ve büyük rapidler var. Düşüşlerin başlangıcını ve bitişini kestirmek güç. Hırçın geçişler ve zorlu engellerle dolu bir sınıf.
Derece 5: - Aşırı zor, yüksek debi ve akıntı, tehlikeli kayalar, dik yamaçlar, arka arkaya gelen düşüşler, ilerlemede sınırlı geçişler var. Amatör raftingciler için önerilmeyen parkur.
Derece 6: - Nehrin metrelerce yukarısından dökülür; sık engellerle doludur. Geçişi uzman raftginciler için bile zor ya da imkansız olan sınıf
Rafting nasıl yapılır ? Rafting, herhangi bir beceri ve fiziksel kondisyon gerektirmediğinden dileyen herkes bu sporu yapabilir. İlk iki derece için yüzme bilmek bile gerekmeyebilir ancak hakiki, adrenalin isteyen bir rafting yapabilmek için iyi yüzmek bilmek şart. Bir de sizi yönlendirecek ve bilgilendirecek bir rehber... Yani rafting yapabilmeniz için bir kursa gitmenize gerek yok. Bütün güvenlik önlemleri, 45 dakika süren kısa bir eğitimle size öğretiliyor ve gerekli malzemeler sizin için temin ediliyor. Giyinip kuşandıktan sonra, tecrübenize göre bir bota yerleştirilip suya bırakılıyorsunuz. Botunuzda yer alan rehber ve yardımcısı sürekli olarak telkinde bulunuyor ve herhangi bir zorlukla karşılaştığınızda ne yapmanız gerektiğini konusunda yardımcı oluyor.
Başlangıçta her nehirde rafting yapma şansına sahip değilsiniz, çünkü daha önce de belirttiğimiz gibi nehirlerin zorluk dereceleri bulunuyor. Örneğin dünyanın en sert akan ikinci nehri olan Çoruh Nehri’nde rafting yapmak, ancak tecrübeliler için mümkün olabiliyor. Ancak akıntının azaldığı bölümlerde yeni başlayanlar için uygun koşullar bulunabilir.
Yeni başlayanlar için ülkemizdeki en ideal yer Köprülü Kanyon olarak gösteriliyor. Köprülü Kanyon’da, doğal yapının güzelliği yaptığınız spora daha da büyük keyif katıyor. Tek sorun ise başlangıçta da yazdığımız gibi, grupla takım halinde, doğru kürek çekebilmek. Aksi halde botun dengesi bozularak devrilebiliyor.
Rafting için gerekli malzemeleriniz olduğu ve gerekli güvenlik önlemleri alındığı sürece rafting tehlikeli bir spor değil. Yani, can yeleği, kask, ayakkabı, rescue rop (kurtarma ipi) ve flip rop (devrilen botu çevirmek için kullanılan ip) rafting yapabilmek için mutlaka olması gereken malzemeler. - Rafting Kulüpleri
- Kaçkar Dağcılık Rafting Kayak İhtisas Ve Spor Kulübü ( www.kdrk.org.tr )
- Doğu Karadeniz Doğa Sporları Kulübü ( www.dokadak.com )
- Çamlıhemşin Doğa Sporları İhtisas ve Spor Kulübü
- İkizdere Doğa Sporları Kulübü
- Yeşil Rizem Spor Kulübü
http://www.karadenizgezi.net/rafting/index.htm
Dağraft (www.dagraft.com )